Het is een reis van duizenden kilometers. Maar de weidevogels zoals kievit en grutto komen deze weken terug om te broeden in onze graslanden. In de Arkemheenpolder bij Nijkerk kan je ze deze weken bij wijze van spreken zien aankomen.
Achteruitgang Grutto
Alleen: het gaat niet zo goed met onze weidevogels. Vooral de achteruitgang van de grutto is een probleem. Onderzoekers wijzen naar de afname van geschikte weidegronden. Wat hebben onze weidevogels dan precies nodig? We vragen het De Jong.
In de vroege ochtend is het nog rustig in de Arkemheenpolder. Vogelgeluid klinkt van alle kanten. Natuurlijk grazen er eenden en ganzen, maar die zijn er de hele winter al. Wij komen voor de weidevogels die al mondjesmaat aankomen.
Veel eten
Het eerste wat ze doen is veel eten. De reis uit Portugal of Afrika heeft ze uitgeput en ze moeten zo snel mogelijk weer op krachten zien te komen. Twee weken lang zullen ze niets anders doen dan uitrusten en zich voleten, vaak in grote groepen in de plassen die op het land staan. Dat geeft ze veiligheid.
"Het leuke is", zegt Bernard de Jong terwijl hij zijn verrekijker richt op een grote groep grutto's, "dat de paartjes van vorig jaar elkaar weer opzoeken. Na die hele winter en lange reis weten het mannetje en vrouwtje elkaar weer precies te vinden om ook dit jaar weer te proberen een broedsel groot te brengen. Noem het instinct, maar op de een of andere manier vinden ze elkaar weer terug op precies dezelfde plek waar vorig jaar hun nest heeft gelegen. "
Natte weilanden
Belangrijk voor de grutto is dat ze natte weilanden nodig hebben met veel kruiden en bloemen. Hogere waterpeilen en graslanden waar de kuikens goed uit de voeten kunnen. "Ze moeten zich soepel en makkelijk door het gras kunnen bewegen op weg naar insecten", weet Bernard de Jong. Een dicht hoge grasmat zoals de boeren het liefste willen is erg lastig voor de gruttokuikens.
Beluister hieronder de BuitenGewoon Podcast van Omroep Gelderland over weidevogels. Tekst gaat verder onder de podcast.
Dat voedsel is eigenlijk precies de reden voor onze weidevogels om te vertrekken als het winter wordt. Weidevogels eten namelijk insecten. En die zijn er in Nederland niet in de winter. Daarom gaan ze op zoek naar voedsel en dat vinden ze in het warme zuiden zoals Portugal en Afrika volop.
Minder insecten
Als het dan weer lente wordt komen ze weer terug naar ons land in de hoop om hier ook weer van insecten te kunnen genieten. Maar dat valt de laatste jaren wel wat tegen. Door intensief gebruik van de weilanden zijn er steeds minder insecten te eten. Volgens Bernard van de Vogelbescherming kan een gruttojong wel tot duizend vliegjes, muggen en andere insecten per dag eten. "Maar zoveel insecten zijn er de laatste tijd niet meer te vinden", weet De Jong, "Vaak raken de jongen dan ook ondervoed en veel sterven daardoor."
Lees ook: Polder Arkemheen aangewezen als beschermd natuurgebied voor de Grutto
Nu we weten dat het niet de vos is die zorgt voor de afname van de weidevogels maar dat het komt door ondervoeding van de kuikens moet een nieuwe manier worden gevonden om de weilanden beter geschikt te maken voor de weidevogels.
Rol voor boeren
Daarom is er een plan uitgedacht. Grote rol in het plan is weggelegd voor de boeren. Er moet een manier worden gevonden om het land zo te beheren dat ook de weidevogels er in kunnen overleven en hun jongen kunnen grootbrengen. "Maar dan zijn we wel tien jaar verder", denkt Bernard de Jong. "De oorzaken van de terugloop van de weidevogels kennen we: nu de oplossing nog. Laten we hopen dat de kuikens dit jaar genoeg te eten kunnen vinden om de weidevogelstand op peil te houden."
💬 Tip ons!
Heb jij een tip of opmerking?
Mail naar de redactie: redactie@loemedia.nl of bel 0525- 681899